ERENKÖY RUH VE SİNİR HASTALIKLARI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

2020, Yarışma – Katılımcı

Proje Ekibi: Nuran Ünsal, İlgi Karaaslan, Mert Ayaroğlu, Doruk Kaya

1932-1976 yılları arasında “sanatoryum” olarak kullanılan, çamlık alan içindeki yerleşke, 1976’dan günümüze de “ruh ve sinir hastalıkları eğitim ve araştırma hastanesi” olarak kullanılmaktadır. 1932’den bugüne, doğal, yapısal, kültürel, tarihsel olarak yaşanmışlıkla ulaşmış olan arazinin bu çok boyutlu değerlerine sahip çıkabilecek özgün bir tasarım getirebilmek temel hedefimiz olmuştur.

Bu çok boyutlu değerlerin varlığı, yere özgü, alışılmışın dışında tasarım kriterleri oluşturulmasını gerektirmiştir. Doğal değerlerin öncelikli olması, yaklaşık on hektarlık çamlık alanın; “dalına zarar gelmeden” yakın çevresi ile uyumlu ilişki kuracak bir tasarımla ele alınması ve bu tasarım sürecinde her bir ağaç ile birlikte özel strüktürel çözümlerin geliştirilerek detaylandırılması gereğini ortaya koymuştur.

^{Vaziyet Planı}

Bütün bu ortaya konulan gerekçelerin hedefi ise yapının ana işlevine yani ruh sağlığı tedavisine her yönüyle kaliteli bir hizmet ortamını işlevsel, strüktürel ve biçimsel olarak hazırlayabilmektir. Yaklaşık 15m yüksekliğindeki yoğun ağaç dokusunu bozmadan insanın bakış açısı seviyesini hem zeminde hem üst kotlarda düzenleyerek; hastaları; ağaç, gövde üstü yeşili ve güneşle buluşturup sürprizli, korunaklı, sağlıklı, açık ve kapalı alanlar tasarlanmıştır.

^{Bağımlılık Klinikleri ve Etkinlik Atölyeleri Binası Girişi}

Proje arazisi; alan içerisinde bulunan tescillenmiş “grup nitelikli ağaçlar” nedeniyle son derece karakteristik bir özellik göstermektedir. gerek ağaçların çeşidi gerekse yaşları düşünüldüğünde korumaya değer durumları ön plana çıkmaktadır. Bu doğrultuda, mevcut ağaç dokusuna asla zarar vermemek ana tasarım kararı olarak belirlenmiştir.

Mimari ihtiyaç programının yoğunluğu dikkate alınarak arazinin doğu ve güney sınırlarında yer alan, yapılaşmaya uygun olabilecek büyüklükteki boş alanlar en verimli şekilde değerlendirilmeye çalışılmıştır.

^{Arazi Geneli Zemin Kat Planları}

Bu kriterler ışığında program iki ana binaya bölünmüştür.

Bina 1 arazinin güney köşesindeki ağaçsız alanda konumlanmıştır:

– Poliklinikler

– Acil psikiyatri servisleri yataklı klinikleri

– Nöroloji uyku servisi

– Nöroloji yataklı klinikleri

– Personel yemekhanesi, mutfak ve servisler

^{Bina 1: Poliklinik – Acil ve Psikiyatri Yataklı Klinikleri Binası}

^{İşleyiş Şeması}

^{Giriş Cephesi ve Kesit}

Bina 2 arazinin doğu sınırında yer almaktadır:

– Bağımlılık merkezi yataklı klinikleri

– Kültür ve sanat atölyeleri

– Konferans ve toplantı salonları

– Kontrollü açık etkinlik alanları

^{Bina 2: Bağımlılık Klinikleri ve Etkinlik Atölyeleri Binası}

^{İşleyiş Şeması}

^{Giriş Cephesi ve Kesit}

Arazinin doğu kenarındaki yoğun ağaç dokusu bu bölgede zemin katta yapılaşmaya olanak vermediğinden zeminde çok sınırlı bir taban alanı üzerine oturtulmuş ana birimleri oluşturan yataklı üniteler zeminden koparılarak havaya kaldırılmışır. Zeminden 20-24 m yükseğe yerleştirilen birimler sayesinde yapının izdüşümü altında kalan ağaç gruplarının üstüne çıkılmıştır.

^{Bina 2 / Yükseltilmiş Yapı ve Yoğun Ağaç Dokusu ile Kurulan İlişki}

Her iki binada da yer alan yataklı birimler, standart avlulu bir modül olarak çözülmüştür, her modülün açık alanı kontrollü çatı bahçeleri şeklinde kendisine eklemlenmiştir. Yoğun ağaç dokusu nedeniyle bitkisel peyzaj öğeleri az sayıda tutulmuş, odak noktası olarak tüm korunan yapıların birleşiminde bir köy meydanı düzenlenmiş, su öğesi ve amfi tiyatro ile zenginleştirilmiştir. Çatı ve kat bahçelerinde kontrollü etkinlik alanları oluşturulmuştur.

^{Yataklı Klinikler – Açık Alan Kullanımı}

^{Psikiyatri Klinikleri Binası Giriş Holü ve Kat Bahçeleri}

^{Bina 2 – Açık Performans Alanı}

^{Hastane Ana Girişi}

Yapıyı en az sayıda kolon ile taşıtabilme adına betonarme çelik kompozit kolonlar kullanılmış zemine minimum müdahale amaçlanmıştır. Ağaçların tepe kotu ile yapılar arasında minimum 5m boşluk bırakılmıştır. 4 adet avlu ile alt kotlara doğal ışık, hava ve yağmur alınması sağlanmıştır. Ayrıca dolaşım bloğu üzerinde yer alan 18m ve 22m kotundaki katlar tamamen boşaltılarak doğu-batı aksındaki hava akışının devamlılığı sağlanmıştır.

^{Bina 1 ve Bina 2 Silüetleri}

Tüm bunlara ek olarak yapıların altında kalan ağaç gruplarının ihtiyaç duyduğu doğal ışık miktarını desteklemek için fiber optik kablolar ile taşınacak ışık belli noktalarda yapının altında kalan bölgeye transfer edilmiştir. Aynı zamanda çatı yüzeylerinde toplanan yağmur suyu eş zamanlı olarak bina altında kalan ağaçlara yağmurlama şeklinde aktarılacak ve böylece ihtiyaç duyulan doğal yağmur suyu ve nem sağlanacaktır.

^{Yoğun ağaç dokusu ile kurulan ilişki ve çevre duyarlı uygulamalar}

^{AMATEM Klinikleri Standart Yataklı Ünite Modülasyonu}

^{Psikiyatri Klinikleri Standart Yataklı Ünite Modülasyonu}

^{Psikiyatri Klinikleri – Bahçe Kullanımı Şeması}

^{Bina 1 – ±0.00m, +4.00m ve +8.00m Planları}

^{Bina 1 – +12.00m, +16.00m, +20.00m Planları}

^{Bina 2 – +6.00m, +10.00m, +14.00m, +18.00m Planları}

^{Bina 2 – +26.00m, +30.00m, +34.00m Planları}

^{Kampüs İçi Dolaşım Şeması}